Odsłaniają ruiny zburzonego kościoła przy ul. Poznańskiej w Bydgoszczy [zdjęcia]

Kościół stał przy ul. Poznańskiej zaledwie 100 lat, ale zdążył służyć wiernym gminy staroluterańskiej, potem ewangelicko-augsburskiej a w końcu nawet prawosławnym.

- O tym, dokładnie w którym miejscu stał, było wiadomo nie tylko na podstawie planów z XIX wieku i przekazów pisanych, ale jeszcze do teraz pamiętają o nim okoliczni mieszkańcy.

Przeczytaj koniecznie: Mocna dawka adrenaliny! Pokazy kaskaderskie i Monster Trucki we wrześniu w Bydgoszczy! [zdjęcia]

- Od kiedy odsłoniliśmy fundamenty kościoła, który rozebrano w latach 60. przechodnie przychodzą, żeby podzielić się swoimi wspomnieniami z nim związanymi. Pamiętają pastorówkę, pamiętają kościół, niektórzy przychodzili tutaj na lekcje gry na instrumencie - opowiada archeolog Robert Grochowski prowadzący prace badawcze w tym miejscu.

Pytanie nie było, co tam stało, ani nawet, gdzie stał kościół, ale... - Ile z niego zostało, jak przeprowadzono rozbiórkę, czy rozebrano nawet fundamenty, czy rozebrano obiekty tylko do poziomu gruntu? I, okazało się, że kościół rozebrano po linii najmniejszego oporu - tylko do poziomu gruntu. Fundamenty zostały w ziemi - podaje Grochowski.

Już teraz widać sporą część fundamentów kościoła. - A dopiero zbadaliśmy około 40 procent terenu - zaznacza archeolog. - Nie mamy ściany północnej, ale mamy ściany nawowe południowa i zachodnią. Mamy świetnie zachowane fundamenty prezbiterium , a na jego kamiennym fundamencie fragment ceglanej ściany.

W części zachodniej mamy jedną dobudówkę, rodzaj zadaszonego wejścia czy też przedsionka. W części wschodniej do południowej ściany, natomiast, jest kolejna dobudówka - wymienia Robert Grochowski. - W środku mamy fundamenty po filarach od chóru i rozmieszczone symetrycznie filary korpusu nawowego.

Jak zaznacza archeolog kształt budowli wygląda intrygująco. - Przechodnie są zaskoczeni, że to kościół XIX wieku, przypomnijmy, wybudowany w 1848 roku dla gminy staroluterańskiej, ale wygląda jak rzut kościoła romańskiego.
I choć kościół to historia 150 lat, to osadnictwo na tej działce jest dużo starsze.

- Znaleźliśmy warstwy z kultury późnośredniowiecznej z XIV i XV wieku z czasów Kazimierza Wielkiego i Władysława Jagiełły - ceramika, naczynia , przedmioty metalowe. Mamy też przedmioty trochę późniejsze, z czasów nowożytnych - fajki, elementy szklane i ceramikę z XVI -XVIII wieku.

Dopiero niecałe połowę terenu zostało odsłonięte. Czego jeszcze spodziewa się archeolog? - Niewykluczone, że odsłonimy obiekty drewniane. Ten teren był wykorzystywany jako ogrody, więc może jakaś altanka, domek letni.

Jest też apel do Czytelników „Pomorskiej”. - Może ktoś ma jakieś stare zdjęcia, pocztówki z tego miejsca. Może znajduje się na nich kościół, którego fundamenty właśnie odsłoniliśmy - pyta Grochowski.

Prosimy zatem o kontakt: [email protected].