Szczątki kolejnej osoby na terenie dawnego więzienia "Toledo" w Warszawie. "Prawdopodobnie to ofiara terroru komunistycznego"

IPN odnalazł szczątki jednej osoby podczas prowadzonych prac poszukiwawczych na terenie osiedla przy ul. Namysłowskiej na Pradze-Północ w Warszawie.

"Jest to prawdopodobnie ofiara terroru komunistycznego, zmarła lub zamordowana w istniejącym tutaj w latach 1944-56 Więzieniu Karno-Śledczym Warszawa III, tzw. 'Toledo'" – przekazał Instytut Pamięci Narodowej.

Instytucja wyjaśniła, że grób z niedbale złożonymi szczątkami ludzkimi, został odkryty w sąsiedztwie jednego z bloków przy ulicy Namysłowskiej, gdzie niegdyś znajdował się więzienny dziedziniec.

"W latach osiemdziesiątych na miejscu wyburzonego więzienia powstało osiedle mieszkaniowe, zaś pomiędzy blokami wybudowano plac zabaw dla dzieci" – podano.

Tegoroczne działania to kontynuacja prac archeologicznych, które ruszyły jeszcze w 2020 roku. Dotychczas Instytut Pamięci Narodowej odnalazł w tej lokalizacji szczątki blisko trzydziestu osób. Wszystkie ofiary zostały pogrzebane w podobny sposób. Wiele szkieletów zostało w późniejszych latach naruszonych i uszkodzonych w wyniku budowy infrastruktury ziemnej.

Dawne komunistyczne więzienie "Toledo" zlokalizowane przy ulicy 11 listopada w dzielnicy Praga-Północ, przez trzy powojenne lata było głównym więzieniem komunistycznym w stolicy.

Więzienie słynęło z brutalnych przesłuchań, tortur oraz licznych egzekucji. Miejsce to było przeznaczone dla żołnierzy Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych oraz innych więźniów politycznych, których reżim stalinowski uznał za niezwykle niebezpiecznych dla nowej władzy.

Jak przypomniał IPN, w latach 1945-56 służby UB i NKWD represjonowały w nim m.in. żołnierzy Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych, Narodowej Organizacji Wojskowej, Ruchu Oporu Armii Krajowej, członków Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość", w tym młodzież - uczestników antykomunistycznego oporu. Ofiarami więzienia byli zarówno mężczyźni jak i kobiety.

"Relacje o zbrodniach popełnianych przez funkcjonariuszy stalinowskiego aparatu represji, a także o domniemanych miejscach grzebania ofiar przekazywano do Społeczno-Kościelnego Komitetu Uczczenia Ofiar Terroru Władzy z lat 1944-1956, który powstał z inicjatywy ks. Józefa Maja, proboszcza parafii pw. św. Katarzyny w Warszawie. To między innymi na ich podstawie typowano miejsca do badań archeologicznych" – wskazał instytut.

W więzieniu na warszawskiej Pradze zamordowani zostali prawdopodobnie m.in.: ppłk Lucjan Szymański "Janczar" – komendant Podokręgu AK "Warszawa-Wschód", mjr Stanisław Ostwind-Zuzga – komendant Podokręgu AK Warszawa-Wschód, mjr Jan Szklarek "Kotwicz" – komendant Okręgu Białostockiego NZW, sześciu partyzantów z Okręgu Lubelskiego NSZ-NZW na czele z mjr. Zygmuntem Wolaninem i Waldemar Baczak "Mały" – żołnierz pułku "Baszta" w Powstaniu Warszawskim.

Tegoroczne prace przy ul. Namysłowskiej będą prowadzone do końca lipca.