26. AFF-Era Filmowa. Kino buntu: 30 stycznia - 4 lutego 2011

W trakcie AFF-Ery pokazane zostaną m.in. dwa znamienite przykłady jednostkowego sprzeciwu o autodestrukcyjnym wymiarze, lecz podjętego w „słusznej sprawie”. Oba też wykreowały postacie, które śmiało zaliczyć można do najsłynniejszych filmowych buntowników: to Randall Patrick McMurphy z Lotu nad kukułczym gniazdem oraz Travis Bickle z Taksówkarza. Obok nich można by postawić również Michela Poiccarda z Do utraty tchu.
Będzie też można zastanowić się, przeciw czemu filmowcy buntują się dziś? Czas globalizacji to już nie jest czas narodów i państw, lecz wielkich korporacji – jak już ponad 30 lat temu trafnie przewidywał w swej „korporacyjnej kosmogonii” Arthur Jensen z Sieci Sidneya Lumeta. Stąd też współcześnie celem artystycznych ataków i prowokacji jest świat wielkiego biznesu. Przeciw niemu skierowane są akcje Yes-Menów, to jego zasadom sprzeciwiać zaczyna się Rainer z filmu Hansa Weingartnera. Ponadczasowy pozostaje natomiast protest wobec upodleniu człowieka.
26. AFF-Era Filmowa to więc podróż przez kilka dekad kinematografii, w której swoistymi przewodnikami są zbuntowani bohaterowie i… filmowcy.

Wstępem do AFF-Ery Filmowej będzie koncert gruoy KUMKA OLIK 30.01.2011 godz. 19.00 w Sali Kinowej. Wstęp Wolny, Bezpłatne wejściówki do odbioru w sekretariacie Pałacu od 20 stycznia.

PROGRAM FILMOWY:

Niedziela
30 stycznia 2011
21:30 - Beats of Freedom – Zew wolności, reż. Leszek Gnoiński, Wojciech Słota, Polska 2010, 75 min.
Rock lat osiemdziesiątych był bez wątpienia jednym z najważniejszych artystycznych przejawów protestu wobec reguł panujących w ówczesnej rzeczywistości. Dokumentalny Beats of Freedom… powraca do czasu buntu przeciw cenzurze, kłamliwym mediom, skostniałym strukturom społeczno-politycznym, represjom. W filmie wykorzystano wiele nagrań najważniejszych zespołów polskiej sceny rockowej, wspomnienia muzyków, a także niepublikowane wcześniej materiały archiwalne.

Poniedziałek
31 stycznia 2011
10:00 - Ostatni dzwonek, reż. Magdalena Łazarkiewicz, Polska 1989, 107 min.
Do „trudnej” klasy liceum w prowincjonalnym mieście trafia nowy uczeń. Przełamuje początkową nieufność i staje się jednym z klasowych przywódców. Uczniowie przy wsparciu swej atrakcyjnej wychowawczyni zakładają teatr, będący solą w oku konserwatywnego wicedyrektora. Ostatni dzwonek świetnie oddaje realia polskiej prowincji schyłku PRL, a także odwieczny konflikt kreatywnej młodości z zachowawczym doświadczeniem.
15:00 - Bonnie i Clyde (Bonnie and Clyde), reż. Arthur Penn, USA 1967, 111 min.
Legendarne dzieło kina kontestacji, zawoalowanego w struktury romantycznego filmu gangsterskiego. Barwna, brutalna opowieść o parze przestępców z ery Wielkiego Kryzysu wyraża bunt wobec zastanych mechanizmów społecznych, w których nieprzystosowani spychani są na margines. Ponadto film jest refleksją nad amerykańskim przywiązaniem do przemocy. Wielkie role Faye Dunaway, Warrena Beatty, Gene’a Hackmana i Estelle Parsons. W pamiętnym, zabawnym epizodzie wystąpił debiutujący w kinie Gene Wilder.
20:00 - Free Rainer (Free Rainer – Dein Fernseher Lugt), reż. Hans Weingartner, Niemcy, Austria 2007, 120 min.
Młody producent Rainer garściami czerpie z wygodnego, konsumpcyjnego życia oferowanego przez świat mediów. W pewnym momencie jednak coś w nim się zmienia… Kino atakuje telewizję niemal od samego jej początku. Przebojowy Free Rainer to kolejny głos w sprawie patologii społecznych, jakie wynikają z przemożnego wpływu telewizji na współczesne społeczeństwa. Ostrze twórcy Edukatorów wymierzone jest też w szerzej rozumiany system polityczno-medialny, w którego interesie jest ogłupianie i uzależnianie widza. Free Rainer to momentami film troszkę szkicowy, może uproszczony i naiwny – warto wszak pamiętać, że tak bywa, gdy nadrzędnym celem twórców jest przekazanie pewnej, a jakże – zbuntowanej, idei.
22:30 - Yes-Meni naprawiają świat (The Yes Men Fix the World), reż. Andy Bichlbaum, Mike Bonanno, Francja 2008, 90 min.
Jaką broń można dziś zastosować wobec potężnych, cynicznych korporacji, dla których człowiek jest tylko cyferką w biznesplanach? Andy Bichlbaum i Mike Bonanno znaleźli swój oręż – artystyczną prowokację. Błyskotliwy i niepozbawiony humoru mocumentary demaskuje absurdy i wynaturzenia świata wielkiego biznesu, w którym podejmowane decyzje wywierają często ogromny wpływ na życie szarego człowieka.

Wtorek
1 lutego 2011
10:00 - Adalen 31 (Ådalen 31), reż. Bo Widerberg, Szwecja 1969, 110 min.
Jeden z najznakomitszych obrazów strajku w historii kina. Bo Widerberg przywołuje pamiętne, zakończone rozlewem krwi wydarzenia ze szwedzkiego miasteczka, w którym robotnicy zaprotestowali przeciw obniżkom wynagrodzeń. Oprócz studium społecznego, robotniczego protestu Widerberg reprezentuje także „bunt antybergmanowski”, w zamierzeniu mający uniezależnić szwedzkie kino od dominacji mistrza i jego filmowej wizji. Cóż bowiem – jak pytał Michał Oleszczyk – bohaterowie Siódmej pieczęci, Tam, gdzie rosną poziomki czy Almy „mogli wiedzieć o problemach materialnych, o pracy fizycznej, o związaniu końca z końcem czy o awansie klasowym?”.
15:00 - Taksówkarz (The Taxi Driver), reż. Martin Scorsese, USA 1976, 113 min.
Travis Bickle nie może odnaleźć się po powrocie z wojny w Wietnamie. Dręczony bezsennością, lękami i frustracjami podejmuje pracę taksówkarza. Każdej nocy przebywa podróż po współczesnym piekle, jak w filmie Scorsese jawi się Nowy Jork. Travis marzy o oczyszczającym deszczu, który zmyje ze świata cały brud… Tym deszczem postanawia zostać sam. Po ponad 30 latach od premiery Taksówkarz pozostaje mocnym, szokującym filmem, a jednocześnie wyrazem najwyższego kunsztu jego autorów: Scorsese, Roberta De Niro i operatora Michaela Chapmana.
20:00 - Baader-Meinhof (Der Baader Meihof Komplex), reż. Uli Edel, Niemcy, Francja, Czechy 2008, 150 min.
Efektowna i zrealizowana z rozmachem opowieść o życiu i śmierci Ulrike Meinhof i Andreasa Baadera, przywódców RAF. Ta lewacka organizacja powstała na fali protestów przeciw wojnie w Wietnamie i zabójstwa studenta Benno Ohnesorga przez policję podczas ulicznej demonstracji. RAF do realizacji swych celów stosowała zamachy bombowe, kradzieże, porwania i zabójstwa. Baader-Meinhof wiernie oddaje burzliwe realia epoki, odwołuje się do zmitologizowanego oblicza RAF, nie daje jednak nowej interpretacji zjawiska.
23:00 - Fala, reż. Piotr Łazarkiewicz, Polska 1986, 79 min.
Tym, czym dla kontrkultury hippisowskiej był Woodstock, tym dla Polaków w latach osiemdziesiątych był Jarocin. Dla punków, metalowców, skinów, hipisów i po prostu miłośników muzyki – mekka, dla rządzących – „wentyl bezpieczeństwa”, ale i swoiste utrapienie. Dokument Piotra Łazarkiewicza opisuje przebieg festiwalu w 1985 roku i stanowi świadectwo tego, jak na Jarocin patrzyli młodzi, a jak władze.

Środa
2 lutego 2011
10:00 - Z soboty na niedzielę (Saturday Night and Sunday Morning), reż. Karel Reisz, Wielka Brytania 1960, 86 min.
Arthur, młody robotnik z Nottingham, jest rozczarowany swym nudnym życiem, monotonną pracą, niskimi zarobkami. Swe frustracje wyładowuje w agresywnym zachowaniu, alkoholowych imprezach i przypadkowych romansach. Sytuacja komplikuje się, gdy jego zamężna kochanka oznajmia mu, że jest ciąży. Film Reisza znakomicie oddaje klimat kina „Młodych gniewnych” i ich kontestację miałkiej, pozbawionej perspektyw mieszczańskiej rzeczywistości powojennej Anglii.
15:00 - Wiatr buszujący w jęczmieniu (Wind That Shakes The Barley), reż. Ken Loach, Niemcy, Włochy, Hiszpania, Francja, Irlandia, Wielka Brytania 2006, 127 min.
Historia braci uwikłanych w burzliwe dzieje walczącej o niepodległość Irlandii. Ken Loach, mistrz kina społecznie zaangażowanego, o wielkich ideach mówi w sposób prosty, ale poruszający. Wiatr buszujący w jęczmieniu został laureatem Złotej Palmy w Cannes w 2006 roku.
20:00 - Żywot Briana (Monty Python's Life of Brian), reż. Terry Jones, Wielka Brytania 1979, 94 min.
Nieco ponad dwa tysiące lat temu w Betlejem urodził się chłopiec. Odwiedziło go trzech mędrców i obdarowało złotem, mirrą i kadzidłem, po czym… dary te mu odebrało, gdyż okazało się, że nie były przeznaczone dla niego. Taki był początek niezwykłego życia Briana. Żywot Briana to esencja niepowtarzalnego humory grupy Monty Pythona. Film jest pełen przewrotnych gagów, nawiązań i trawestacji, kpin z polityki i papierowych rebeliantów, a przede wszystkim stanowi bezwzględny atak na ludzką głupotę.
22:00 - Miasto słońca (Ghosts of Cité Soleil), reż. Asger Leth, Dania 2006, 88 min.
Dokument o życiu na Haiti, najbiedniejszym kraju półkuli północnej, wstrząsanym klęskami żywiołowymi i humanitarnymi, przemocą oraz politycznymi niepokojami. Bracia 2Pac i Billy starają się przetrwać w gettcie Port-au-Prince, mimo otaczającego ich chaosu i wszechobecnej beznadziei. Miasto słońca reprezentuje współczesny zaangażowany społecznie dokument, protestujący przeciw wygodnej postawie obojętności i zapomnieniu o tych, którzy walczą o swą godność. Gorzką kodę do filmu dopisała w ostatnich latach ponura rzeczywistość Haiti, znaczona niszczycielskim trzęsieniem ziemi i epidemią cholery.

Czwartek
3 lutego 2011
10:00 - Do utraty tchu (A Bout de souffle), reż. Jean-Luc Godard, Francja 1960, 87 min.
Manifest francuskiej nowej fali i artystyczny protest przeciw tradycyjnym konwencjom filmowej narracji. Godard przeplata gatunkowe klisze melodramatu i kryminału, by po chwili nadać im zupełnie nowy sens. Anarchiczny buntownik i drobny przestępca Michel Poiccard popełnia morderstwo, ucieka przed policją, zakochuje się… Do utraty tchu wykreowało nowego idola francuskiego kina – Jean-Paula Belmondo.
15:00 - Queimada (Burn!), reż. Gillo Pontecorvo, Francja, Włochy 1969, 112 min.
Niesłusznie zapomniany, wybitny film z doskonałą rolą Marlona Brando, który wciela się w rolę angielskiego agenta wyznaczanego do rozniecenia, a po kilku latach zduszenia wyzwoleńczego buntu na karaibskiej wyspie. Queimada to imponujący fresk historyczny, przede wszystkim jednak, dzięki wielu analogiom m.in. z wojną w Wietnamie, ciągle aktualny wyraz protestu przeciw cynicznej postawie Zachodu względem obszarów o kolonialnej przeszłości. Atutem filmu jest także wyborna muzyka autorstwa Ennio Morricone.
20:00 - Głód (Hunger), reż. Steve McQueen, Irlandia, Wielka Brytania 2008, 96 min.
Głośny i wielokrotnie nagradzany film przypomina los Bobby’ego Sandsa, przywódcy IRA, który w proteście przeciw nieludzkiemu systemowi więziennictwa oraz brytyjskiej obecności w Irlandii Północnej podjął wielodniowy strajk głodowy. W obrazie McQueena kontekst polityczny pozostaje widoczny, schodzi wszakże na dalszy plan – najważniejszą płaszczyzną Głodu jest pytanie o istotę człowieczeństwa i humanistyczne poszanowanie ludzkiej godności.
22:00 - Wściekłość i brud (Filth and the Fury), reż. Julien Temple, Wielka Brytania 2000, 105 min.
„Boże chroń królową i jej faszystowski reżim” – to jeden z najbardziej obrazoburczych wersów w całej historii rocka, a zarazem najlepsza charakterystyka stylu grupy Sex Pistols. Bezczelni, anarchistyczni, buntujący się przeciw wszystkim – w swym dokumencie Julien Temple portretuje oblicze słynnego punkowego zespołu, śledząc jego początki, eksplozję sławy i rozpad. W filmie wykorzystano niepublikowane wcześniej materiały archiwalne oraz przeprowadzone po 20 latach wywiady z muzykami. Historia Sex Pistols rozgrywa się na tle społecznej i politycznej rzeczywistości Anglii lat siedemdziesiątych, w której ruch punk odegrał istotną rolę.

Piątek
4 lutego 2011
10:00 - Lot nad kukułczym gniazdem (One Flew Over The Cuckoo’s Nest), reż. Milos Forman, USA 1975, 125 min.
Adaptacja powieści Kena Keseya to jeden z najsłynniejszych filmów lat siedemdziesiątych. Lot nad kukułczym gniazdem jest poruszającym świadectwem jednostkowego buntu wobec represyjnego systemu, symbolizowanego przez zakład psychiatryczny. Na obserwację do szpitala trafia drobny przestępca i outsider Randall Patrick McMurphy, brawurowo zagrany przez Jacka Nicholsona. Swym spontanicznym zachowaniem wprowadza do zakładu niespotykane ożywienie, dzięki czemu pozostali pacjenci odkrywają pragnienie wolności. To z kolei jest nie do przyjęcia dla rządzącej w placówce twardą ręką siostry Ratched…

Ceny:

bilet na film: 7 zł i 5 zł (uczniowie, studenci)
karnet filmowy: 100 zł i 70 zł (uczniowie, studenci)