Cenne starodruki trafiły do Muzeum Apteki „Pod Łabędziem” w Bydgoszczy. Placówka jest w czołówce muzeów farmacji w Polsce!

Gdy Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy w 2017 r. przejmowało legendarną Aptekę „Pod Łabędziem”, nabyło większość zbiorów mieszczącego się tu prywatnego Muzeum Farmacji, tworzonego przez mgr. farm. Bartłomieja Wodyńskiego. Ze względów na procedury, część kolekcji MOB wzięło jednak w depozyt. Teraz, po pięciu latach, Muzeum Okręgowe nabyło 13 starodruków medycznych i farmaceutycznych z kolekcji Teresy Wodyńskiej. Tym samym zakończył się etap zakupu całej kolekcji.

Jak zdradził nam kierownik Pracowni Historii Farmacji i Medycyny Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy prof. Wojciech Ślusarczyk, zakupione starodruki, choć o tematyce medycznej i farmaceutycznej, to są dość zróżnicowane, bo znajdziemy w nich m.in. traktat o syfilizmie czy prowincjonalną farmakopeę austriacką z końca XVIII w.

- Jednak dwoma najcenniejszymi zabytkami piśmiennictwa medycznego są: atlas anatomiczny z 1613 roku oraz dzieło Jakuba Kazimierza Haura „Skład albo skarbiec znakomitych sekretów oekonomiey ziemiańskiej” - wskazuje prof. Wojciech Ślusarczyk, kustosz dyplomowany i kierownik Muzeum Apteki „Pod Łabędziem” MOB. - Wspomniany atlas anatomiczny to, według mojej wiedzy, pierwsze tego typu europejskie wydanie. Na jego kartach została zaprezentowana budowa ciała zarówno kobiety, jak i mężczyzny, ryciny pozwalają też „zajrzeć” w wewnętrzne organy ciała. Poznawczo to bardzo interesujące jak wczesna anatomia traktowała wnętrze ludzkiego organizmu - zauważa prof. Ślusarczyk.

- Z kolei „Skład albo skarbiec znakomitych sekretów oekonomiey ziemiańskiej” to w zasadzie poradnik, poświęcony nie tylko kwestiom medycznym, ale ogólnie skierowany do mieszkańców prowincji umiejących czytać i pisać. Znaleźć można tu wszelkiego rodzaju porady, jak zadbać o hodowlaną zwierzynę, jak uprawiać ziemię oraz jak leczyć się. Mamy więc świadectwo wiedzy i praktyk, jakie stosowano w owym czasie - wyjaśnia prof. Wojciech Ślusarczyk.

Jak przyznał nasz rozmówca, zbiory Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy wzbogacone o kolekcję starodruków stawiają bydgoskie muzeum w czołówce wśród muzeów farmacji w Polsce - bogatszymi zbiorami może szczyć się jedynie Kraków i Warszawa.

Warto dodać, że nabyte starodruki mają nie tylko wartość antykwaryczną, ale także wartość źródłową zwłaszcza dla badaczy zajmujących się historią medycyny i farmacji. Dlatego zabytkowe księgi stanowić mogą źródło wiedzy dla piszących w tym zakresie prace magisterskie studentów czy pracowników naukowych robiących doktoraty. Również dla zwiedzających księgi będą tematem intrygujących wystaw.

- Księgi te są bardzo ciekawe wizualnie i chociaż większość z nich będzie musiała zostać poddana konserwacji, ich szata graficzna cieszy oko - przyznaje prof. Wojciech Ślusarczyk, dodając, że jako pierwszy na wystawie zostanie zaprezentowany „Skład albo skarbiec znakomitych sekretów oekonomiey ziemiańskiej” J. K. Haura. - Ta księga została zakupiona już po konserwacji. Kolejne starodruki będziemy poddawać renowacji i pokazywać na bieżąco.

Jak się dowiedzieliśmy, otwarcie Muzeum Apteki „Pod Łabędziem” po remoncie i nowej aranżacji wnętrz nastąpi na pewno przed końcem 2022 roku.

Zakup starodruków przez MOB został dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu własnego Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów - Rozbudowa zbiorów muzealnych.