Zapraszamy do lektury czatu medycznego: Jak się nie dać pokonać wirusowi. Naszym gościem była dr Ewa Janczewska-Kazek.
Ewa Janczewska-Kazek
Specjalista chorób zakaźnych, lekarz chorób wewnętrznych. W 2004 r.
Zapraszamy do lektury czatu medycznego: Jak się nie dać pokonać wirusowi. Naszym gościem była dr Ewa Janczewska-Kazek.
Ewa Janczewska-Kazek
Specjalista chorób zakaźnych, lekarz chorób wewnętrznych. W 2004 r. uzyskała stopień doktora nauk medycznych. Kierownik Poradni Hepatologicznej przy Szpitalu Specjalistycznym w Chorzowie.
Zawodowo zajmuje się przede wszystkim diagnostyką i terapią przewlekłych wirusowych zapaleń wątroby typu B i C, nadzorując programy terapeutyczne w drugim co do wielkości ośrodku w Polsce.
Studia na Wydziale Lekarskim Śląskiej Akademii Medycznej ukończyła w 1990 r. Specjalizację, a przede wszystkim umiejętności praktyczne w zakresie chorób zakaźnych, zdobywała pod kierownictwem pana dr. n. med. Marka Beniowskiego - konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie chorób zakaźnych.
Ukończyła studia podyplomowe "Zarządzanie i Controlling w Ochronie Zdrowia" w Górnośląskiej Wyższej Szkole Handlowej, kursy auditora wewnętrznego oraz auditora wiodącego systemu zarządzania jakością wg ISO 9001:2000 organizowane przez TUV Nord.
Członek European Association for the Study of the Liver oraz European Society of Clinical Microbiology and Infectious Diseases. Ekspert zewnętrzny w Narodowym Programie Foresight Polska 2020.
Za najcenniejszy uważa jednak tytuł członka honorowego nadany przez Stowarzyszenie Pomocy Chorym z HCV, jako jednemu z dwóch lekarzy w Polsce.
Matka 11-letniego syna Adama, dla którego chciałaby mieć znacznie więcej czasu.
Moderator: Witamy na czacie dr Ewę Janczewską - Kazek.
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Serdecznie witam i zapraszam do zadawania pytan.
~ona_39: ktore szczepionki sa obowiązkowe?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Obowiazkowe sa szczepionki zawarte w tzw. kalendarzu szczepien i dot. przede wszystkim dzieci. Oprocz szczepionek obowiazkowych sa jeszcze szczepionki zalecane za ktore rodzice placa sami. Szczepionki obowiazkowe sa refundowane.
~luba_1: czy do szczepien są jakieś przeciwwskazania?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: To zalezy od rodzaju szczepionki. Dla wszystkich szczepien wspolne sa takie przeciwskazania jak: uczulenie na skladnik szczepionki oraz choroba przebiegajaca z goraczka w okresie planowanego szczepienia.
~ktos!: ktore szczepionki wymagają jeszcze dodatkowo w wieku dorosłym dawki?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Powinno sie w wieku okolo 18 lat przyjac dawke szczepionki przeciwtezcowej, dyskusyjna jest potrzeba podawania dawki przypominajacej w przypadku szczepienia przeciwko zapaleniu watroby typu B.
~dumka: czy warto szpepić dodatkowo dzieci wielma innymi szepionkami we własnym zakresie, oprocz tych obowiązkowych? (np. przeciwko meningo i pneumokokom, ospie ...)
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Szczepionki te moga zapobiec chorobom dajacym potencjalne powiklania i mogacym miec ciezki przebieg. Sadze, ze warto je podac.
~hill: Już trzy razy w czasie ostatnich 4 m-cy byłem chory na grypę. Za każdym razem pomogły mi antybiotyki, ale na miesiąc, półtora - potem znów choroba! Co mam robić, jeśli nawet antybiotyki pomagają jedynie na krórką metę?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: To chyba nie byla grypa. Grypa jest choroba wirusowa i antybiotyki w jej przypadku nie skutkuja. Moze byla to choroba bakteryjna, moze trzeba poszukac jakiegos ogniska zakazenia (przewlekle zapalenie migdalkow, gardla, zatok itp.).
~Ewacia16_:): Pani Ewo na jakiej zasadzie działają szczepionki odpornościowe
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Szczepionki to preparaty zawierajace drobnoustroj ozmniejszonej zjadliwosci lub jego czesc posiadajaca tzw. wlasciwosci antygenowe czyli powodujace produkcje przeciwcial odpornosciowych. Te przeciwciala maja nas chronic jezeli zaatakuje nas drobnoustroj przeciwko ktoremu wyprodukowalismy je dzieki szczepionce.
~roman: Czy wskazane jest szczepienie szczepionkami zespolonymi dzieci z obniżoną odpornością np. po przebytej chemioterapii?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: To jest sprawa indywidualna. Nalezy zasiegnac opinii specjalisty przed podaniem konkretnej szczepionki w konkretnym przypadku, np. w Wojewodzkiej Poradni Konsultacyjnej ds. Szczepien.
~ciekawa_37: czy warto sie zaszepic przeciw wirusowi HPV w wieku trzydziestuparu lat, czy to już za pozno?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Ewentualna decyzje o szczepieniu nalezy poprzedzic badanim na obecnosc wirusa. Jezeli zakazenie nie potwierdzi sie to warto sie zaszczepic.
~Ewacia16_:): A Czy małe dzieci mogą przyjmować szczepionki przeciwko grypie
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Tak. Istnieja nawet preparaty przystosowane do podawania malym dzieciom.
~otto: Czy gmina może zrefundowac szczepienia i co należy zrobić żeby zrefundowała?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Szczepienia sa refundowane przez samorzad np. w przypadku istniejacego na danym terenie zagrozenia epidemiologicznego. Niektore jednostki samorzadowe prowadza rowniez akcje szczepien np. wsrod mlodziezy szczepionkami nieujetymi w kalendarzu szczepien. Tego typu dzialania nie naleza jednak do zasadniczychzadan samorzadu a raczej do Ministerstwa Zdrowia.
~ona: czy szczepionki przeciwko pneumo i maningokokom sa rzezcywiscie skuteczne i konieczne - czy to tylko kampania marketingowa, aby nabic kieszen firmom farmaceuitycznym?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Co do celowosci szczepien niektorych grup dzieci i mlodziezy przeciwko meningokokom przekonuja nas ciezkie niekiedy smiertelne przypadki zakazenia tymi bakteriami. Choroby wywolane przez pneumokoki u osob z prawidlowo dzialajacym ukladem odpornosciowym na ogol nie maja az tak ciezkiego przebiegu.
~STANOWCZA: Witam , mam pytanie czy istnieją " dobre " mam na względzie skuteczne szczepionki na wzmocnienie organizmu uotporniające . Jeśli tak to jakie i kiedy można przyjmować .
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Nie istnieja cudowne szczepionki uodparniajace na wszystkie choroby. Na taka odpornosc pracujemy raczej sami odpowiednim trybem zycia.
~ktos!: czy moge liczyc na to ze przychodnia powiadomi mnie o terminie (i koniecznosci) zaszczepienia dziecka?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Niestety odpowiedzialnosc za szczepienia przeniesiona zostala w ostatnich latach na rodzicow. Wiele przychodni jednak jak przed laty zawiadamia o koniecznosci podania szczepionek. Proponuje dowiedziec sie jakizwyczaj panuje w przychodni, w ktorej dziecko jest zarejestrowane.
~man: Czy działanie szczepionek zespolonych i ich skutecznośc jest uzależniona jest od populacji żyjącej w danym rejonie świata? tzn. czy chińskie szczepionki będą działać na nas (przeecież różnimy się odpornością na choroby)?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Przed dopuszczeniem preparatow na polski rynek a wlasciwie na runek Unii Europejskiej, ktorej jestesmy czlonkiem sprawdzana jest ich skutecznosc i bezpieczenstwo.
~jolek: Od jakich czynników zależy skłonnośc organizmu do zapadania na choroby powodowane przez wirusy?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Takich czynnikow jest wiele. Czesc z nich ma podloze genetyczne czesc natomiast zalezy od naszego trybu zycia.
~ciekawa_37: co to znaczy ze szczepionka jest zywa?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Szczepionka zywa zawiera jak sama nazwa wskazuje zywy drobnoustroj tak spreparowany aby nie wywolywal objawow choroby a produkcje przeciwcial.
~ot: Jak długo jesteśmy chronieni po trzech dawkach szczepionki WZW B? Czy trzeba taką serię szczepień co jakiś czas powtórzy, czy wystarczy dawka przypominająca i po jakim czasie?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Z okolo 15-letniej obserwacji wynika ze byc moze 3 dawki u wiekszosci pacjentow wystarcza na cale zycie. Poniewaz nie ma co do tego pewnosci warto po 5 latach oznaczyc poziom przeciwcial anty-HBs.
~kasia29: Jaki tryb życia prowadzić, by się uchronić przed wirusami?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Nie mozemy uchronic sie przed nimi calkowicie. Zakazenia wieloma z nich przechodzimy bezobjawowo. Wirusy odpowiedzialne sa za powszechnie wystepujace: katar, niektore przypadki biegunek itp. Oczywiscie osoby prowadzace zdrowy tryb zycia (racjonalna dieta, uprawianie sportow) na ogol rzadziej zapadaja na choroby nie tylko wirusowe. Najwieksze prawdopodobienstwo uchronienia sie przed wirusami.
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: daja jednak szczepienia.
~ania_2543: moja córka ma 13 lat i przechodziła jeszcze ospy czy powinnam ją zaszczepić?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Mozna wykonac badanie na obecnosc przeciwcial . Istnieje mozliwosc bezobjawowego przechorowania ospy. Jezeli przeciwciala beda nieobecne mozna rozwazyc szczepienie.
~dumka: czy możliwe jest wywolanie choroby przez podanie szczepionki przeciwko niej?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Mozliwe jest to tylko w przypadku szczepionki zywej, ale takich szczepionek jest obecnie niewiele. Nowoczesne preparaty szczepionkowe sa na ogol bardzo bezpieczne.
~lub_1: niektorzy obawiaja sie powiklan po szczepionce - czy czesto do nich dochodzi?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Obecnie produkowane szczepionki sa skuteczne i bezpieczne jednakze nie mozna do konca wykluczyc wystapienia powiklan po podaniu biologicznie aktywnej substancji jaka jest szczepionka.
~hill: Jakie czynniki decydują o łatwości zachorowania na choroby zakażne?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Najistotniejszym czynnikiem jest wrodzony lub nabyty niedobor odpornosci. Nabyte niedobory to np. zakazenie wirusem HIV, ciezkie choroby nowotworowe, leczenie immunosupresyjne itp.
~mądrego_: moja coreczke czeka operacja przepukliny ma 16 mies jakie sczepienia są niezbedne do przeprowadzenia zabiegu bez ryzyka pozdrawiam
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Dziecko 16-miesieczne zgodnie z kalendarzen szczepien powinno przyjac pelne szczepienie przeciwko WZW typu B. To zakazenie powinno wiec byc wyeliminowane. Przeciwko innym drobnoustrojom (np. HCV) niestety nie ma szczepien.
~g: czy mozna samemu wstrzyknąć sobie szczepionkę?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Podanie szczepionki powinno byc poprzedzone konsultacja lekarska. Szczepionka powinna byc podana w profesjonalnym punkcie szczepien. Wlasnoreczne podanie zdecydowanie odradzam.
~marta24: CZY MUSZE ISC DO LEKARZA GDY W MIEJSCU GDZIE BYŁA ROBIONA SZCZEPIONKA WYSTĘPUJE ZACZERWIENIENIE I SWĘDZENIE?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Jezeli jest to duzy odczyn utrzymujacy sie powyzej kilku dni po szczepieniu lepiej udac sie do lekarza.
~@@Sylwana@@: a jeśli ktoś jest otporny na szczepionki co wtedy?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Ma Pani chyba na mysli brak odpowiedzi rozumianej jako skutecznosc szczepienia. Niektore szczepienia mozna powtarzac (z roznym skutkiem). Niekiedy pomimo ponawiania szczepien np. przeciwko WZW typu B nie udaje sie uzyskac odpornosci. Sa to jednak bardzo rzadkie przypadki.
~luba: czy przejscie w dziecinstwie tzw. dzieciecych chorob uodparnia na cale zycie?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Przebycie wiekszosci z tych chorob daje trwala odpornosc.
~roman: Czy 3 dawki szczepionki przeciw pneumokokom zabezpieczają dzie cko również przed zakażeniami meningokokami, czy warto zaszczepić dziecko jeszcze dodatkowo szczepionką przeciwko wirusom?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Pneumokoki a meningokoki to rozne bakterie. Szczepionka przeciw pneumokokom nie zabezpiecza przed zakazeniem meningokokami. Co do wirusow proponuje stosowac poza obowiazkowymi szczepionkami z kalendarza takze szczepionki rekonendowane przez pediatre.
~otto: W jakich sytuacja i kto powinien się zaszczepić przeciw innym typom wirusów WZW niż tym typu B?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Istnieje szczepionka przeciwko wirusowi typu A. Powinny sie przeciwko temu wirusowi szczepic osoby podrozujace do egzotycznych krajow. Wskazane jest rowniez takie szczepinie u dzieci. Istnieja szczepionki skojarzaone przeciwko WZW A i B. Niestety jak dotad nie opracowano szczepionki przeciwko WZW C.
~Mala: czy to prawda ze przed kazdym zabiegiem chirurgicznym trzeba sie zaszczepic na zołtaczkę, jak tak - czy to jest jedna dawka oraz czy to jest darmowe?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Pelne szczepienie (3 dawki) przeciwko WZW B powinno wystarczyc na dlugie lata. Przed zabiegiem mozna oznaczyc poziom przeciwcial anty-HBs i rozwazyc potrzebe ewentualnego doszczepienia. Szczepienie przed planowanym zabiegiem nie jest refundowane.
~Lolly: Dlaczego stosowanie szczepionek wieloskładnikowych jest korzystniejsze?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Skojarzenie wielu antygenow w jednej szczepionce pozwala na uodpornienie po jednej tylko iniekcji. Nie trzeba wowczas stosowac odstepow miedzy poszczegolnymi szczepieniami, co byloby konieczne gdyby podawac je osobno.
~MARTA36: Dlaczego nie ma teraz obowiązkowo szczepień przeciwko gruzlicy?
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Szczepienia przeciwko gruzlicy sa prowadzone u dzieci. W ostatnich latach zaprzestano natomiast profilaktyki polegajacej na okresowym wykonywaniu zdjec rentgenowskich pluc.
Moderator: Dziękujemy bardzo za udział w czacie.
dr_Ewa_Janczewska-Kazek: Dziekuje za interesujace pytania i pozdrawiam.
Dzieje się w Polsce i na świecie – czytaj na i.pl
