Matura 2010: historia

Historia może być zdawana tylko jako przedmiot dodatkowy. Można ją zdawać na poziomie podstawowym albo na poziomie rozszerzonym. Wyboru poziomu zdający dokonuje w deklaracji, którą ma obowiązek złożyć do 30 września roku szkolnego, w którym zamierza przystąpić do egzaminu maturalnego.

Opis egzaminu z historii Egzamin na poziomie podstawowym trwa 120 minut i polega na rozwiązaniu testu, obejmującego cały zakres wymagań egzaminacyjnych. Zdający otrzymuje arkusz egzaminacyjny zawierający różnego rodzaju zadania: zadania zamknięte (wielokrotnego wyboru, na dobieranie, typu „prawda–fałsz”) i zadania otwarte, które wymagają samodzielnego formułowania zwięzłych odpowiedzi. Większość stanowią zadania z tzw. wyposażeniem, a więc z wykorzystaniem krótkiego tekstu źródłowego, ilustracji (ikonografii), mapy, danych statystycznych i innych źródeł wiedzy historycznej. Zadania w arkuszu uwzględniają historię polityczną, historię społeczno-gospodarczą oraz historię kultury ze wszystkich epok historycznych (starożytność, średniowiecze, czasy nowożytne, wiek XIX, wiek XX). Zadania sprawdzają umiejętności opisane we wszystkich standardach dla poziomu podstawowego.

1. Egzamin na poziomie rozszerzonym trwa 180 minut i składa się z trzech części.
Wszystkie części zdawane są jednego dnia. Pomiędzy częściami egzaminu nie ma przerwy. Zdający otrzymuje jeden arkusz egzaminacyjny, w którym:

a) część pierwsza polega na rozwiązaniu testu obejmującego cały zakres wymagań egzaminacyjnych. Zdający otrzymuje kilkanaście różnego rodzaju zadań: zamkniętych (wielokrotnego wyboru, na dobieranie, typu „prawda-fałsz”) i otwartych, które wymagają samodzielnego formułowania zwięzłych odpowiedzi.

Większość stanowią zadania z tzw. wyposażeniem, a więc z wykorzystaniem krótkiego tekstu źródłowego, ilustracji (ikonografii), mapy, danych statystycznych i innych źródeł wiedzy historycznej. Zadania w tej części uwzględniają historię polityczną, historię społeczno-gospodarczą oraz historię kultury ze wszystkich epok historycznych (starożytność, średniowiecze, czasy nowożytne, wiek XIX, wiek XX) i sprawdzają umiejętności opisane we wszystkich standardach

b) część druga sprawdza umiejętności pracy z materiałem źródłowym, w tym umiejętności interpretowania i syntetyzowania. Zdający otrzymuje w tej części materiały źródłowe i zadania, które podejmują wybrane zagadnienie historyczne.

Zdający udziela odpowiedzi na pytania do podanych w arkuszu różnorodnych źródeł wiedzy historycznej (źródła pisane, ikonograficzne, statystyczne, kartograficzne i inne) z co najmniej dwóch epok historycznych

c) część trzecia sprawdza umiejętności formułowania wypowiedzi pisemnej, przedstawiania oraz oceniania zjawisk i procesów historycznych. W tej części egzaminu zdający pisze własny krótki i spójny tekst na jeden spośród dwóch tematów do wyboru. Tematy zaproponowane jako zadanie rozszerzonej odpowiedzi są zgodne z zagadnieniem głównym arkusza, ale obejmują problemy z innych epok historycznych niż zamieszczone materiały źródłowe. Zadanie rozszerzonej odpowiedzi sprawdza umiejętności opisane we wszystkich standardach.

Zasady oceniania arkuszy egzaminacyjnych

1. Rozwiązania poszczególnych zadań oceniane są na podstawie szczegółowych kryteriów oceniania jednolitych w całym kraju.

2. Obok każdego zadania podana jest maksymalna liczba punktów, którą można uzyskać za jego poprawne rozwiązanie.

3. Ocenianiu podlegają tylko te fragmenty pracy, które dotyczą polecenia. Komentarze, nawet poprawne, wykraczające poza zakres polecenia nie podlegają ocenianiu.

4. W zadaniach krótkiej odpowiedzi, za które można przyznać tylko jeden punkt, przyznaje się punkt wyłącznie za odpowiedź w pełni poprawną; jeśli podano więcej odpowiedzi (argumentów, cech itp.) niż wynika z polecenia w zadaniu, ocenie podlega tyle kolejnych odpowiedzi (liczonych od pierwszej), o ilu mówi polecenie.

5. W zadaniach krótkiej odpowiedzi za podanie w odpowiedzi informacji (również dodatkowych, które nie wynikają z polecenia), świadczących o braku zrozumienia omawianego zagadnienia i zaprzeczających logice udzielonej prawidłowej odpowiedzi, nie przyznaje się punktów.
6. Zadanie rozszerzonej odpowiedzi (wypracowanie) podlega ocenie według wspólnych, jednolitych dla danego tematu kryteriów, które ustalono centralnie. Ocenianie zadania rozszerzonej odpowiedzi z historii oparto na koncepcji tzw. poziomów. Wyodrębniono cztery poziomy:

a) I poziom: zdający przedstawił niektóre fakty i pojęcia związane z postawionym problemem; umieścił wydarzenia odpowiednio w czasie i w przestrzeni (na tym poziomie oczekuje się od zdającego podstawowych dla zrozumienia tematu faktów)

b) II poziom: zdający wykorzystał posiadaną wiedzę do opisania problemu, wykazał się prostymi operacjami myślenia historycznego (na tym poziomie oczekuje się od zdającego nie tylko poszerzenia faktografii, ale również prostych operacji myślenia historycznego, takich jak: selekcja faktów, przyczyny-skutki)

c) III poziom: zdający podjął próbę wyjaśnienia postawionego problemu w syntetycznej formie i wykazał się pogłębionym rozumowaniem historycznym (na tym poziomie oczekuje się od zdającego przedstawienia złożoności zjawisk i procesów historycznych; analizy z uwzględnieniem takich operacji myślenia historycznego, jak, np. selekcja i hierarchizacja faktów, synchronizacja (i diachronizacja), umieszczanie w szerokim kontekście)

d) IV poziom: zdający wszechstronnie przedstawił problem, odniósł się do dyskusji historiograficznej oraz podjął próbę oceny (na tym poziomie oczekuje się od zdającego pogłębionej analizy z uwzględnieniem własnych wniosków i refleksji, a także odwołania do różnych źródeł informacji).

7. Przy przyznawaniu punktów w zadaniu rozszerzonej odpowiedzi uwzględniane są poprawność kompozycyjna, językowa, stylistyczna i estetyka pracy.

8. Wypracowanie, które nie spełnia wymogów poziomu I zostanie ocenione na 0 punktów.

9. Zapisy w brudnopisie nie będą oceniane.

10. Wynik egzaminu – wyrażony w skali procentowej – odnotowany jest na świadectwie dojrzałości.

11. Wynik egzaminu z historii jako przedmiotu dodatkowego nie ma wpływu na zdanie egzaminu maturalnego.

12. Wynik egzaminu ustalony przez komisję okręgową jest ostateczny.

[CKE]