Mogą walczyć z każdym

Zawodnicy brazylijskiego jiu-jitsu (bjj) rzucili wyzwanie innym sztukom walki. Twierdzą, że mogą walczyć z każdym. Tej dyscyplinie nie towarzyszą uduchowione opowieści, mity i legendy, jakie można znaleźć w sztukach walki rodem z dalekiego wschodu. Sami zawodnicy twierdzą, że skuteczność ich stylu polega na doskonale opracowanej technice, która przez lata ewoluowała i była ulepszana wyłącznie pod kątem efektywności w walce. Brazylijskie jiu-jitsu staje się coraz bardziej popularne również w Bydgoszczy.

Brazylijskie jiu-jitsu wyrosło z tradycji japońskiej, jego korzenie sięgają lat 20. poprzedniego stulecia. Wówczas dotarli do Brazylii japońscy emigranci. Wśród nich znalazł się Mitsuyo Maeda, jeden z najlepszych judoków tamtego okresu. Przekazał on swoją wiedzę braciom Gracie: Carlosowi, Helio, Osvaldo, Gastao i Jorge'wi.

Wykorzystywali oni zdobyte umiejętności podczas popularnych wśród młodych Brazylijczyków walk ulicznych. Pojedynki poza prawem, pozbawione wszelkich zasad, nie były tam rzadkością. Bójki te rozpoczynane były przeważnie z błahych dla Europejczyków powodów.  Bracia Gracie, uczestnicząc w nich, stale doskonalili swój styl. Do technik japońskiego jujutsu dodali, to co najlepsze z judo, zapasów i boksu. Ich styl cały czas ewoluował w kierunku maksymalnej skuteczności w realnej walce. Stworzyli jednocześnie podwaliny pod turnieje nazywane w języku portugalskim vale tudo, co znaczy "wszystko dozwolone".

Bracia byli tak pewni skuteczności swej techniki, że zdecydowali się na zamieszczenie w prasie swego słynnego wyzwania: "Jeśli chcesz mieć poobijaną twarz, połamane ręce i nogi, to skontaktuj się z Carlosem Gracie...". Zgłosiło się wielu czołowych bokserów, judoków, zapaśników, którzy poczuli się ogłoszeniem urażeni. Młody Brazylijczyk pokonywał jednak każdego, niezależnie od rozmiaru, wagi ciała i stylu walki. Sam nigdy nie został pokonany i stał się legendą.

W latach 90. dwudziestego wieku moda na turnieje walk bez reguł przyszła do Stanów Zjednoczonych. Od tego czasu brazylijskie jiu-jutsu staje się coraz bardziej popularne również w innych zakątkach świata.

W Polsce brazylijskie jiu-jitsu pojawiło się w 1997 roku. Co ciekawe, jako pierwsi zainteresowali się nim instruktorzy aikido - sztuki walki, która w ogóle odżegnuje się od wszelkiej konfrontacji. Wśród nich znalazł się również Marek Matusiak z bydgoskiego Klubu Sportów Walki, "Espadon". Mistrz aikido, posiadający czarny pas, który sztukami walki zajmuje się już ponad od dwudziestu lat.
- Uważam, że brazylijskie jiu-jutsu jest obecnie najskuteczniejszym sportem walki. W bjj dzięki wykorzystaniu techniki można sobie poradzić z dużo większym i silniejszym przeciwnikiem. Trenowałem różne sztuki walki: karate, kung-fu, aikido ale teraz swój czas poświęcam tylko temu jednemu stylowi -  opowiada Marek Matusiak.

Brazylijskie jiu-jitsu czerpie swoje doświadczenie z różnych stylów. Uderzenia są ćwiczone na sposób bokserski, kopnięcia i użycie łokci według zasad boksu tajskiego. Stosowane są także wybrane techniki rzutów zapaśniczych i judo.

- Walka w brazylijskim jiu-jitsu polega na sprowadzeniu przeciwnika do parteru i wypracowaniu dla siebie korzystnej pozycji, która umożliwia zakończenie walki przez duszenie, dźwignię lub znokautowanie przeciwnika uderzeniami. Specjalnością brazylijskiego jiu-jitsu jest tzw. "garda?, czyli metoda posługiwania się nogami, która pozwala skutecznie bronić się przed większym i silniejszym przeciwnikiem - tłumaczy instruktor bjj.

Podstawą jest zastosowanie najprostszych ruchów i łączenie ich w kombinacje. Dzięki temu można szybko nabyć podstawy umożliwiające obronę w sytuacji zagrożenia.

Tradycyjne systemy walki zostały stworzone dla potrzeb mężczyzn. Jednak bjj to dobry sport również dla kobiet, ponieważ jest stylem opartym na technice, a nie sile. Podczas walki zdarzają się przypadki zwycięstw dużo lżejszych przeciwników nad cięższymi. Dlatego zawodniczki mogą rywalizować również z mężczyznami. Poza tym, bjj jest sportem wyrabiającym zwinność, zręczność, kondycję i zmysł taktyczny, a nie siłę i masę. Trening w parterze, inaczej niż trening w innych systemach, angażuje wszystkie grupy mięśniowe.

- Kobieta nie ma ani takiej siły jak mężczyzna, ani takiej masy. Bjj uczy jednak jak wygrywać przy pomocy duszeń i dzwigni. To są to techniki które można wykonywać bez użycia zbędnej siły. Podoba mi się, że ruchy w bjj są płynne, a techniki, które stosuję sprawdzają się w walce nawet z dużo cięższym przeciwnikiem - wyjaśnia pani Joanna, która jest jedyną kobietą ćwicząca w grupie zaawansowanej. Ma 158 cm wzrostu i waży 50 kilogramów.

Trening w kimonie

Trening brazylijskiego jiu-jitsu odbywa się w gi, czyli tradycyjnym kimonie.

Bjj ma pięć stopni, oceniających poziom zaawansowania zawodników. Wyznaczają je kolorowe pasy. Najniższy to biały, później niebieski, purpurowy, brązowy i czarny. Na świecie brazylijskie jiu-jitsu trenują tysiące ludzi. Od pewnego czasu podejmowane są nawet starania o wprowadzenie brazylijskiego jiu-jitsu na olimpiadę. Tę dyscyplinę ćwiczą m.in. Chuck Norris i Mel Gibson.

Skuteczność brazylijskiego jiu-jitsu została doceniona również przez siły zbrojne Stanów Zjednoczonych, które szkolą w ten sposób swoje siły lądowe oraz elitarne jednostki marynarki - Navy Seals, korpusu marines - zwiad i siły antyterrorystyczne - Delta Force.