Na interaktywnej wystawie Młyn-Maszyna w Młynach Rothera w Bydgoszczy poeksperymentujesz i poznasz prawa fizyki

- Kultury w Młynach pojawia się już sporo i będzie pojawiać się coraz więcej, teraz nadszedł czas na naukę. Chcemy budzić ciekawość, zachęcać do zadawania pytań. Pokazać, że wspólne poznawanie świata jest fascynujące i ma też istotny kontekst społeczny: jestem przekonamy, że jeśli ktoś więcej rozumie, jest bardziej otwarty, tolerancyjny, mniej oceniający. Stąd taka wystawa jak Młyn - Maszyna i nasze działanie w modelu centrum nauki, które jest dla nas przestrzenią pomagającą lepiej zrozumieć rzeczywistość i nas samych - mówił Sławomir Czarnecki, dyrektor Młynów Rothera, zapowiadając drugą z trzech wystawa stałych, jakie powstaną w zrewitalizowanym obiekcie.

- Bardzo zależało nam na tym, żeby tę wystawę i jej treść osadzić w konkretnym miejscu Młynów Rothera, stąd odwołanie do Młyna, który istniał tu w przeszłości - mówi Sylwia Mularczyk, główna specjalistka ds. programowych w Młynach Rothera.

Wyposażenie Młynów Rothera nie zachowało się do naszych czasów, ale udało się dotrzeć do archiwalnej dokumentacji przedstawiającej m.in. plany całego budynku. - Okazało się, że mechanizm obejmujący wszystkie kondygnacje obiektu, przygotowany specjalnie dla Młynów Rothera, był system naczyń połączonych - tu każde urządzenie było zależne od innego. Mechanizm był bardzo skomplikowany i nowoczesny jak na tamte lata. Maszyna, która stanowiła serce obiektu, zachwyciła nas i nie pozostawiła wątpliwości, co do tematu wystawy - opowiada Sylwia Mularczyk.

Autorka koncepcji wystawy Młyn - Maszyna zaznacza jednak, że wystawa nie będzie próbą odtworzenia dawnego wyposażenia Młyna.

- Specjalnie na wystawę zostaną zbudowane nowoczesne urządzenia, które będą odwoływać się do maszyn, jakie w naszym Młynie kiedyś działy. To będą punkty odniesienia do odkrywania tego, jak prawa fizyki umożliwiają pracę maszyn oraz tego, co dzieje się w zakładach przemysłowych, także dziś - wyjaśnia Sylwia Mularczyk.

Na potrzeby wystawie będzie do dyspozycji 16 interaktywnych stanowisk, służących do eksperymentowania (takie stacje, inspirowane dawnymi urządzeniami, będą tylko w bydgoskich Młynach Rothera!).

- Będziemy chcieli pokazać, jak maszyny działają, o czym każdy będzie mógł się przekonać na własnej skórze. Będziemy też opowiadać o procesie produkcji mąki – przejdziemy całą drogę procesu produkcji: od ziarna do mąki, która z Młyna była wysłana w daleki świat statkami, płynącymi nawet do Ameryki - podpowiada Sylwia Mularczyk.

Zwiedzający wystawę Młyn - Maszyna będą mogli samodzielnie wykonywać różne zadania (co ułatwia przyswajanie wiedzy), wszystkiego będzie można dotykać, z wszystkim się zaznajamiać. Będzie pełna dowolność, a to dodatkowo pobudzi kreatywność i pozytywne emocje.

- Zwiedzający będą mogli wcielać się w różne role: konstruktorów, inżynierów, pracowników Młyna, ale także architektów, odkrywców czy artystów. Będzie można eksperymentować, wykonując fizyczne czynności: będziemy transportować, ważyć, magazynować symboliczne ziarno, czyścić, rozdrabniać, mielić, sortować, odsiewać, pakować, przechowywać... Wszystko w sposób bezpieczny i zachęcający do zabawy nauką, żeby zrozumieć, czym są: siła, moc, praca, energia, masa, tarcie itd. - zdradza Sylwia Mularczyk.

Na jednym z interaktywnych stanowisk ma być zaprezentowane koło wodne - bardzo ważny mechanizm w Młynach – dziś już mało kto pamięta, że w Młynach Rothera znajdowały się dwa koła wodne o średnicy ok. 6 m.

Popularnonaukowa wystawa będzie mieć klimatyczną scenografię i znajdować się w XIX-wiecznym Młynie - w sali o powierzchni 250 mkw., ale ekspozycja będzie też "wychodzić" poza salę - do przestrzeni przedsionka, gdzie będzie można się spotkać i przygotować do zwiedzania. Ponadto, wystawa będzie połączona z pracowniami edukacyjnymi, jakie powstają w Spichrzu Mącznym.

Jak zapowiedziano, wystawa Młyny - Maszyna będzie adresowana do osób w każdym wieku. Zwiedzać ją będzie można grupowo (np. wycieczki szkolne), jak i indywidualnie, familijnie, międzypokoleniowo.

Treści na wystawie będą współgrać z zagadnieniami z podstawy programowej (szkoły podstawowej i ponadpodstawowej) - uczniowie przez kreatywną zabawę będą mogli w praktyce wykorzystać wiedzę zdobytą w szkole. Zadbał o to ekspert Paweł Barczyński – fizyk, wykładowca i konsultant centrów nauki, który na co dzień pracuje w łódzkim EC1.

Wystawa będzie edukować także w innym wymiarze. Ważne będzie działanie w grupie. Dlatego zwiedzający przy doświadczeniach uczyć się będą pracy zespołowej i sprawnej komunikacji, współpracy przy rozwiązywaniu różnych zadań.
- Tutaj swoją wiedzę będzie można sprawdzić w praktyce, ale również zdobywać ją, by lepiej zrozumieć o taczający nas świat czy to, o czym mówią na lekcjach w szkole - dodaje autorka koncepcji wystawy.

Miasto Bydgoszcz 10 czerwca oficjalnie ogłosi przetarg na realizację wystawy. Wykonawca będzie miał za zadanie zaprojektowanie ekspozycji, jej wykonanie, a także dostawę, montaż i uruchomienie wystawy oraz aranżację i wyposażenie strefy oczekiwania i edukacyjnego relaksu. Oferty w przetargu można składać do 7 lipca. Miasto zakłada, że Młyn - Maszyna będziemy mogli zwiedzać od drugiej połowy 2023 roku.

• Spichrz Zbożowy - Węzły. Jak zapewnia dyrektor Sławomir Czarnecki, pierwsza z wystaw pt. Węzły, która będzie opowieścią o naszym o mieście i rzece, jest już w przygotowaniu. Jej otwarcie już we wrześniu 2022 r., kiedy to zostanie udostępniony Spichrz Zbożowy.
• Młyn - wystawa Młyn - Maszyna, po podpisaniu umowy z wykonawcą na wykonanie zadania będzie 11 miesięcy. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, na otwarcie zostaniemy zaproszeni w drugiej połowie 2023 r.
• Spichrz Mączny - tu trzecią wystawą stałą będzie Centrum Wiedzy o Mózgu, która obecnie jest w fazie zaawansowanego przygotowania koncepcji.