Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Polska Akademia Nauk silną i autonomiczną instytucją naukową. W MEiN trwają prace nad nowymi projektami ustawy o PAN

OPRAC.:
Barbara Wesoła
Barbara Wesoła
Z głównego budynku PAN w Warszawie widok rozciąga się na Krakowskie Przedmieście. Instytucja powstała w 1952 roku w wyniku ustaleń I Kongresu Nauki Polskiej na podstawach Polskiej Akademii Umiejętności oraz Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.
Z głównego budynku PAN w Warszawie widok rozciąga się na Krakowskie Przedmieście. Instytucja powstała w 1952 roku w wyniku ustaleń I Kongresu Nauki Polskiej na podstawach Polskiej Akademii Umiejętności oraz Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Bartłomiej Międzybrodzki/Polska Press
Resort edukacji i nauki analizuje dwa projekty ustawy o Polskiej Akademii Nauk. Pierwszy z nich przygotował zespół powołany przez prezesa PAN prof. Marka Konarzewskiego, a drugi - zespół stworzony przez szefa MEiN Przemysława Czarnka. Celem nowelizacji ma być przede wszystkim ugruntowanie silnej i autonomicznej roli PAN jako instytucji naukowej. W planowanej reformie chodzi m.in. o zmianę ustroju i zasad wybierania władz.

Spis treści

Reforma Polskiej Akademii Nauk. Propozycja instytutu

Prace nad zmianami w PAN trwają od kilku lat. Poprzedni prezes PAN prof. Jerzy Duszyński proponował m.in., by w ramach reformy powołać Uniwersytet Polskiej Akademii Nauk. Powstał też pomysł stworzenia konsorcjów z uczelniami. Już w 2017 r. prof. Duszyński informował, że nad koncepcjami reformy pracują w PAN różne grupy.

W styczniu stanowisko prezesa PAN objął prof. Marek Konarzewski. Na początku kwietnia br. na stronie Akademii opublikowano projekt ustawy o PAN, który przygotował powołany przez niego zespół.

- Nadrzędnym celem proponowanej legislacji jest ugruntowanie pozycji Polskiej Akademii Nauk jako silnej, autonomicznej instytucji naukowej, kierującej się konstytucyjną zasadą wolności badań. Jestem głęboko przekonany, że pomyślność Polski i Jej pozycja w świecie, w najwyższym stopniu zależy od rozwoju nauki uprawianej w instytucjach cieszących się powszechnym zaufaniem i wsparciem - napisał w liście opublikowanym na stronie PAN prof. Konarzewski.

Jak przekazała PAP rzecznik MEiN Adrianna Całus-Polak, projekt ten trafił do nich 30 marca. Dodała, że resort zajmie stanowisko na jego temat po analizie.

W projekcie zaproponowano:

  • zmianę ustroju Zgromadzenia Ogólnego Polskiej Akademii Nauk (do składu Zgromadzenia mają być włączeni dyrektorzy instytutów PAN z głosem stanowiącym przy wyborze władz Akademii, w tym prezesa PAN),
  • zapis, według którego powstanie Zgromadzenie Ogólne Dyrektorów Instytutów PAN jako organu PAN (decydujący m.in. o przekształcaniu instytutów naukowych PAN),
  • powstanie pięcioosobowego prezydium Zgromadzenia Dyrektorów Instytutów PAN (członkowie wejdą w skład prezydium PAN z głosem stanowiącym),
  • przeprowadzanie oceny instytutów PAN co najmniej raz w czasie kadencji organów Akademii,
  • zwiększenie kompetencji dziekanów wydziałów, uproszczenie struktur wydziałów, usunięcie rad kuratorów.

Drugi projekt przygotował zespół resortu edukacji i nauki

Nad zmianą ustawy o PAN pracował też zespół doradczy, powołany 1 sierpnia 2022 r. przez ministra edukacji i nauki.

- Przewodniczący Zespołu doradczego do spraw opracowania projektu ustawy o Polskiej Akademii Nauk 23 marca przekazał Ministrowi Edukacji i Nauki projekt ustawy o PAN wraz z uzasadnieniem, który również jest analizowany w resorcie - podała rzeczniczka MEiN Adrianna Całus-Polak.

W skład eksperckiego zespołu wchodzą:

  • przewodniczący prof. Karol Dobrzeniecki z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu,
  • dr hab. Bogusław Przywora – prof. Uniwersytetu Jana Długosza w Częstochowie,
  • dr hab. Jacek Zaleśny – prof. Uniwersytetu Warszawskiego,
  • prof. Paweł Chmielnicki z Uczelni Łazarskiego w Warszawie,
  • dr hab. Marek Mączyński – prof. Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie,
  • dr hab. Tomasz Barankiewicz – prof. Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w Lublinie,
  • dr hab. Aleksandra Radtke – prof. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu,
  • dr Dawid Bunikowski – z University of Eastern Finland w Kuopio,
  • Anna Czajczyk – przedstawicielka gabinetu politycznego MEiN.

Na efekty prac musimy jeszcze poczekać. MEiN odniesie się do obu projektów po ich analizie.

Rola Państwowej Akademii Nauk

PAN powstała w 1952 roku w wyniku ustaleń I Kongresu Nauki Polskiej na podstawach Polskiej Akademii Umiejętności oraz Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.

Filarem akademii są członkowie PAN zrzeszeni w korporacji uczonych. To wybitni badacze, wyróżniający się szczególnym dorobkiem i autorytetem. Członkostwo w PAN - do 350 członków krajowych i ok. 170 członków zagranicznych - jest zaszczytem i wyrazem najwyższego uznania. Działają w ramach pięciu wydziałów. Od 2010 roku w strukturach PAN działa też Akademia Młodych Uczonych, która skupia utalentowanych naukowców młodego pokolenia.

Drugim filarem PAN jest sieć badawcza, złożona z kilkudziesięciu instytutów naukowych oraz instytutu pozawydziałowego. Prowadzą projekty naukowe w niemal wszystkich dziedzinach naukowych. Pracuje tam ponad 9 tys. pracowników, w tym niemal 4,1 tys. badaczy. PAN posiada też stacje zagraniczne, biblioteki, archiwa, muzea, ogrody czy ośrodki konferencyjne.

Komitety i zespoły doradcze PAN zajmują się upowszechnianiem nauki i dostarczaniem ekspertyz kluczowych dla prowadzenia rzetelnej debaty publicznej.

Źródło:

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Polska Akademia Nauk silną i autonomiczną instytucją naukową. W MEiN trwają prace nad nowymi projektami ustawy o PAN - Strefa Edukacji

Wróć na bydgoszcz.naszemiasto.pl Nasze Miasto