Takiej Bydgoszczy już nie ma

To unikatowa kolekcja. Nabytek jest tym cenniejszy, że dotąd nikt się nie przyznał do posiadania lotniczych fotografii międzywojennej Bydgoszczy. Nie ma ich nawet Narodowe Archiwum Cyfrowe.

Nie wiemy, kto wykonał zdjęcia i w jakim celu. Nie wiadomo też dokładnie, kiedy doszło do sesji fotograficznej z pokładu samolotu. Tylko widoczna na zdjęciach zabudowa miasta dowodzi, że było to przed wybuchem II wojny.

- Znaleźliśmy  tę kolekcję na niemieckim  portalu  aukcyjnym eBay.   Są opisane po niemiecku i datowane na lata 1939-1945. Gdy im się bliżej przyjrzeliśmy okazało się, że są na nich obiekty, które  albo zostały zniszczone we wrześniu 1939 roku, albo rozebrane w roku 1940. Zatem muszą pochodzić z dwudziestolecia międzywojennego - mówi Eugeniusz Borodij, dyrektor  bydgoskiego Archiwum Państwowego.

Dowodem na prawdziwość tej datacji jest fotografia mostu w Fordonie (u góry) i mostów śródmiejskich (widoczne są na zdjęciu po prawej). Gdyby   Niemcy wykonali je w pierwszych tygodniach okupacji most na Wiśle byłby w "kawałkach".  Wiadomo wszak, że w wyniku niemieckich nalotów i odpalenia min przez polskie oddziały w pierwszych dniach września 1939 r., zniszczeniu uległy cztery przęsła tej największej w  ówczesnej Polsce przeprawy.

Trzeba też przypomnieć, że wycofujące się przez Bydgoszcz polskie oddziały wysadziły  mosty na Brdzie: Bernardyński, Teatralny,  w ciągu ul. Focha oraz na Starym Kanale,  tzw. Kamienny Most. Tymczasem na zdjęciach wszystkie przeprawy są w całości. Widać też doskonale kościół pw. św. Ignacego Loyoli na Starym Rynku, którego rozbiórka rozpoczęła się na początku 1940 r.

Szef archiwum zapowiada szczegółową analizę zdjęć. - Wybierzemy niektóre obiekty i sprawdzimy, co na ich temat mówią akta budowlane, przechowywane w naszej placówce. W ten sposób dowiemy się, kiedy budynek pojawił się w mieście. Po takiej analizie, z dużą dozą prawdopodobieństwa, będzie można ustalić czas, w którym zdjęcia zostały zrobione.

Hanka  Sowińska