Zobacz świadectwo szkolne z 1897 r.

Na tropie kolejki wąskotorowej w Puszczy Bydgoskiej

Z Michałem Rygolem, rocznik 1948, spotykam się w jego mieszkaniu na bydgoskich Wyżynach. Przed nami stare dokumenty, świadectwa urodzin i pięknie oprawione stare albumy z pożółkłymi fotografiami. Pośród kart albumu ukryta jest interesująca historia rodziny i Kurkowego Bractwa Strzeleckiego.

- Zaprosiłem pana, aby opowiedzieć o historii mojego dziadka, trzykrotnego Króla Kurkowego. Chcę opowiedzieć o jego "Eldorado" - zaczyna swoją historię 64-letni gospodarz.

Od muzyki do handlu

Przeglądamy wspólnie stare zdjęcia ilustrujące historię rodziny od trzech pokoleń.

- Mój dziadek urodził się w Kamieniu na Śląsku Opolskim w 1882 r. W 1897 ukończył szkołę. Od najmłodszych lat był utalentowany muzycznie. Świadczą o tym oceny na świadectwie szkolnym. Grał na wiolonczeli, skrzypcach, fortepianie i kontrabasie - z dumą opowiada Michał Rygol.

Po ukończeniu szkoły zawodowej Reinhold Oskar Emanuel Rygol został mistrzem kupieckim. W 1905 r. opuszcza Dolny Śląsk i zostaje wcielony do wojska w Chełmnie. - Niestety, nie wiem, jaki posiadał stopień wojskowy, nie zachowały się żadne dokumenty - informuje wnuk.

Po wojsku w 1907 r. trafia do Torunia na praktyki kupieckie. Jest subiektem w sklepie z artykułami żelaznymi przy ul. Szerokiej.

---

Świadectwo szkolne z 1897 r.

Tytuł dokumentu można przetłumaczyć jako "świadectwo szkolne", ale dosłownie jest napisane "świadectwo zwolnienia" (z obowiązku szkolnego - w domyśle). Miejscowość na stemplu: Inspekcja Szkolna Strehlitz - Strzelce Opolskie.

Na świadectwie z 1897 r. nie wymieniono nazwy szkoły. Wychodzi na to, że była to tzw. administracyjna obowiązkowa pruska szkoła ośmioletnia. Stempel jest okręgowej szkolnej komisji królewskiej. Szkoła była mała, bo zamiast trzech podpisów są dwa, czyli inspektora szkolnego i nauczyciela głównego, który jednocześnie był nauczycielem klasy.

A jakie młodziutki Reinhold Rygol miał stopnie?
Pilność - dostateczna
Zachowanie - dobre
Religia i czytanie - dobrze
Niemiecka gramatyka, kaligrafia, ortografia - dostatecznie
Matematyka i geografia - dobrze
Historia, biologia - dostatecznie
Muzyka - bardzo dobrze
Rysunki - dobrze
Sport - dobrze
Prace ręczne - bez oceny
Ogrodnictwo - dostatecznie

Żona z chóru kościelnego

Zamiłowanie do muzyki pozostało. Jest dyrygentem chóru kościelnego pod wezwaniem Towarzystwa św. Cecylii w Katedrze Świętych Janów w Toruniu. Chór prowadzi do 1909 roku. Tam poznaje żonę Jadwigę Elżbietę z domu Wittman, córkę mistrza kowalstwa artystycznego. Ślub biorą w 1908 r.

- Dziadek dowiaduje się, że jest bum na drewno spławiane Wisłą przez flisaków. Powstają w Solcu Kujawskim tartaki i tworzy się ośrodek przemysłowo-handlowy - snuje opowieść wnuk. - Prawdopodobnie w 1909 r. wyczuł swoją szansę i wynajął sklep na rynku w Solcu. Razem z żoną przenosi się z Torunia do Solca Kujawskiego. Tam prowadzi sklep przemysłowy, klientami którego są właśnie flisacy. W sklepie można kupić nawet broń. To było jak dziadek mówił "Eldorado" - dodaje.

Interesy idą świetnie

Reinholdowi Rygolowi w nowej rzeczywistości gospodarczej powodzi się doskonale. Sklep przynosi zyski, a doświadczenie subiekta nabyte w Toruniu procentuje. W 1910 r. kupił kamienicę na Rynku pod numerem 12 i zakłada ten sam sklep. Dodatkowo wynajmuje mieszkania i dwa lokale handlowe. Dobrze mu się powodzi. Należy do elity i śmietanki towarzyskiej miasta. W 1921 r. zostaje rajcą miejskim.

Prawdopodobnie jako jedyny w mieście posiada aparat fotograficzny. Nabył go od Niemców, którzy w tamtym czasie przywozili wszelkie nowinki techniczne. Dokumentuje wydarzenia w mieście, uwiecznia roboty budowlane. To z tego okresu pochodzi kolekcja unikatowych zdjęć Solca Kujawskiego.

Trzykrotny Król Kurkowy

Do założonego w 1902 r. Bractwa Kurkowego w Solcu trafia dziewięć lat później. Przyczynia się do wybudowania miejscowej strzelnicy, a po I wojnie światowej jest współzałożycielem Polskiego Bractwa Strzeleckiego w Solcu Kujawskim. To z tego okresu zachowały się unikatowe fotografie dokumentujące wydarzenia bractwa. W roku 1922, 1924 i 1926 zostaje Królem Kurkowym. To wyjątkowe wyróżnienie.

W Bydgoszczy też eldorado

W 1931 r. Rygol przeprowadza się z Solca Kujawskiego do Bydgoszczy na dawną ulicę Petersona (obecna Obrońców Bydgoszczy), gdzie wynajmuje całe piętro kamienicy. Otwiera piwiarnię przy ul. Jagiellońskiej. - Nie mam dokładnej informacji o lokalizacji, ale to było w miejscu, w którym do niedawna działała kawiarnia Pianola. Potem ma restaurację i winiarnię przy ul. Focha 20 - opowiada wnuk.

Z tego okresu zachowała się widokówka, na której widnieje napis: "Najlepsza Restauracja i Winiarnia w Bydgoszczy. - Na odwrocie jest pieczątka "Do Rygola dawniej Luckwald" - dodaje.

Z dziadka na wnuka

Reinhold Rygol umarł w wieku 99 lat w 1981 r. Spoczywa na cmentarzu Najświętszego Serca Jezusa przy ul. Ludwikowo.

Michał Rygol kontynuuje tradycje rodzinne. Jest honorowym prezesem Kurkowego Bractwa Strzeleckiego w Solcu Kujawskim. Odpowiada za tradycję bracką i przewodniczy kapitule ds. odznaczeń i medali.

Zobacz też:
Informatycy śpiewają	Co straszy w mieście?	Torbyd to ruina!	Zawaliło się lodowisko